De Historie
van Flora Batava
Hotel Flora Batava ligt op Buitenplaats de Vijverhof. In 1670 kocht Agnes Block een hoeve op 14,5 hectare grond en stichtte de buitenplaats de Vijverhof. Agnes liet bij de buitenplaats een oranjerie, boomgaarden, sier- en moestuinen, lanen en verschillende vijvers aanleggen.
BOTANICUS
1670 - 1704
Op Buitenplaats de Vijverhof ontpopte Agnes Block zich tot een bekwaam kweekster van zeldzame en uitheemse planten. Door ruil en handel met kooplieden, botanisten en hortulani verzamelde zij honderden planten- en bloemensoorten in haar tuinen en oranjerie van over de gehele wereld en kreeg de bijnaam “Flora Batava”.
“AGNES BLOCK WAS DE EERSTE BOTANICUS IN DE NEDERLANDEN DIE ER IN SLAAGDE EEN VRUCHTDRAGENDE ANANASPLANT TE KWEKEN. “
1702
Een lofdicht
In 1702 bezong achterneef Gualtherius Blok haar Vijverhof in een lofdicht. Over de exotische gewassen die Agnes Block kweekte dicht Blok:
“Hier streelt gy keurelykst,
gy wet hier onse sinnen
Door Konst, en Arbeid,
om Natuur volmaakt te winnen.
De vrucht, die ’t Oosten voor sijn éelste Nectar acht,
En ’t Westen uit sijn schoot eerst tot ons overbracht.
Wiens aangename reuk vervult de grootste saalen,
Wiens schoon gesicht,
‘t penceel onmachtig af te maalen,
’t Nieuwsgierig oog bekoort,
is dat uitheems gewas,
Die ’s Winters bloeiende, die goud-geele Ananas;
Haar smaak gaar persiken in de allerbeste hoven,
Haar sap de soetste most van muscadel te boven”
DE ZILVEREN
PENNINGIn 1700 is een zilveren penning voor haar geslagen door Jan Boskam. Aan de voorzijde staan haar portret en naam, en de vermelding ‘Flora Batava’. De keerzijde toont de godin Flora, de Vijverhof, een ananas en een Latijns opschrift dat vertaald luidt: “Kunst en arbeid vermogen waar de natuur in gebreke blijft”.
AGNES BLOCK
& JAN WEENIXOmstreeks 1694 schilderde Jan Weenix de Vijverhof waarop Agnes Block, haar echtgenoot en twee kinderen, mogelijk twee nichtjes, zijn afgebeeld. Op de achtergrond is een deel van de tuinaanleg zichtbaar met in het midden een volière, links de zelfgekweekte vruchtdragende ananas en een cactus, en rechts voorwerpen uit haar rariteitenkabinet.
SCHILDERS
BIJ DE VIJVERHOFHet schijnt dat de collectie planten en bloemen van Agnes Block wel uit vier- tot vijfhonderd soorten bestond! Ze liet haar verzameling nauwkeurig vastleggen door verschillende kunstenaars waaronder Alida Withoos, Maria Sybilla Merian, Herman Saftleven en Johan Bronkhorst. In totaal zijn er honderden aquarellen gemaakt van haar bomen, bloemen en vogels.
DE VECHT
SCHEEPVAARTSVERBINDINGIn de middeleeuwen was de Vecht een zeer belangrijke scheepvaartverbinding tussen de Zuiderzee en de Rijn, die onder andere toegang gaf tot wat nu Duitsland heet. Er werden in die tijd kastelen langs de Vecht gebouwd waarvan Kasteel Nijenrode in Breukelen een mooi voorbeeld is. De rivier maakte ook deel uit van de Hollandse Waterlinie.
Samuel
TEXEIRANa de dood van Agnes Block in 1704 kwam de buitenplaats in bezit van Samuel Texeira, een Portugees-Joodse koopman. In 1717 prees de Russische tsaar Peter de Grote bij een bezoek aan Vijverhof de 'volkomenheid der kweekkunst'. Nadat de buitenplaats in 1819 werd afgebroken verrees er in 1866 een nieuw landhuis, dit rijksmonument is onderdeel van Hotel Flora Batava.
joost van den vondel
Een huwelijksgedicht
Joost van den Vondel was de oom van Agnes Block. Zij hadden een hechte band en hij heeft voor haar tweede huwelijk dit huwelijksgedicht gemaakt.
Wat teelt onderlinge min?
Twee gelyken, eens van zin,
In al wat men geestigh rekent.
Beide in kloek vernuft uitsteekent,
d’Een schept zomwyl lust op ’t lant,
Daer zy bloemen zaeit en plant,
Of de Bloemgodin helpt vieren,
En het loofwerk op papieren,
Uitgesneden met de schaer,
Offert op het huisaltaer:
d’Ander heeft Natuur getroffen,
Als hy net in zyde stoffen,
Loof en schoone bloemen weeft,
Schooner dan de lente ons geeft.
Wat kan zulk een huwelyk baeren,
Daer die beide in echt vergaeren,
Met een ryp en wys beleit,
Anders dan genoeghzaemheit?
FLINES, die door stadigh minnen
’t Onvermurwde hart kost winnen
Van uwe AGNES; out en jongk
Drinkt met eenen blyde dronk
U geluk toe, Godt wil geven
Dat gy beide in vreught mooght leven.
RECENTE GESCHIEDENIS
RESTAURATIE VAN FLORA BATAVA
We zijn er heel trots op dat buitenplaats de Vijverhof in april 2021 als hotel geopend is. In 2019 is er gestart met de restauratie van de buitenplaats en de wijziging van de buitenplaats in een hotelfunctie.